Badanie ruchomości kręgosłupa

Zastanawialiście się kiedyś, po co za każdym razem, gdy jesteśmy u fizjoterapeuty, to ten każe nam wykonać skłon, zanim podejmie z nami jakąkolwiek współpracę? Może głupie pytanie, bo łatwo się domyśleć, że obserwuje nasze plecy lub konkretnie kręgosłup, ale co można stwierdzić po rzuceniu okiem na nasze plecy w tej pozycji?

Chcąc zbadać ogólną ruchomość kręgosłupa, powinniśmy wykonać badanie orientacyjne, które polega właśnie na wspomnianym skłonie w przód – badany stoi, a następnie wykonuje wolny i kontrolowany skłon w przód, osoba obserwująca bada wyjściowe ustawienie kręgosłupa oraz „wyłapuje” wszelkie odchylenia od normy podczas wykonywania skłonu.

Co zatem można „wyczytać” z naszych pleców?

Badanie ruchomości kręgosłupa.

Jak wiadomo – patrząc od boku – nasz kręgosłup na skutek występujących na nim krzywizn, przypomina kształtem literę „S”. Wspomniane krzywizny to lordozy oraz kifozy, które ma każdy z nas – głębsze lub płytsze, ale każdy z nas je ma. Jednakże patrząc od przodu, zdrowy kręgosłup powinien przypominać linię, która biegnie wzdłuż wyrostków kolczystych kręgosłupa, czyli tych elementów, które możemy wyczuć palcem pod skórą.

We wspominamy badaniu obserwujemy właśnie zachowanie się linii kręgów wyrostków kolczystych. Wykonując skłon w przód, zdrowy kręgosłup tworzy łukowate wygięcie, a wyrostki oddalają się od siebie równomiernie. W przypadku jakichkolwiek ograniczeń, kręgosłup zatraca swój łuk, a na jego długości pojawiają się usztywnione i płaskie odcinki. Przy bocznym skrzywieniu w odcinku piersiowym (skoliozie) widzimy wyraźne odbiegnięcie od prostej linii w stronę skrzywienia.

Skolioza i torsja kręgosłupa.

W sytuacji, gdy kręgosłup się skręca, czyli występuje torsja, widać wyraźne uniesienie żeber po stronie skrętu. Osoba cierpiąca na boczne skrzywienie kręgosłupa, ale w odcinku lędźwiowym, ma wypchnięty wał mięśniowy w stronę obserwującego na skutek skręcających się kręgów, tworząc wyczuwalne i widoczne uwypuklenie. Jeżeli chodzi o prostowanie, to osoba zdrowa powraca do wyprostowanej pozycji równomiernie, bez żadnych „przeskoków” w ruchu.

W sytuacji, gdy występują jakiekolwiek wady, to taka osoba najpierw wyprostowuje kręgosłup w odcinkach zdrowych, a na sam koniec zostawia ten najbardziej bolesny obszar (przypomnij sobie jak wysiadasz z auta po wielogodzinnej jeździe).

Ruchomość kręgosłupa.

Ruchomość naszego kręgosłupa to nic innego, jak suma zakresów ruchów wszystkich jego odcinków, które tworzą łańcuch funkcyjny. Pamiętacie jak działają łańcuchy? Są tak silne, jak jego najsłabsze ogniwo, więc jeżeli posiadamy ograniczenia w jednym odcinku, to siłą rzeczy cierpią również pozostałe, teoretycznie zdrowie odcinki naszego kręgosłupa. Pomimo braku pełnej precyzji podczas pomiarów zakresu ruchomości kręgosłupa, to mają one naprawdę duże znaczenie. Przede wszystkim, dają nam szybki pogląd na dany przypadek, a to w połączeniu z pomiarami kontrolnymi, które będą się pojawiać wraz z rozwojem rehabilitacji, będą wyznaczać postęp naszej pracy.

Pamiętajmy, że ruchomość kręgosłupa nie jest tylko i wyłącznie podyktowana jego ustawieniem, ponieważ istotny jest również nasz wiek, poziom sprawności ogólnej, rodzaj pracy, tryb życia, dieta, przebyte kontuzje czy nawet wydolność fizyczna.

Każdy z nas może mieć dysfunkcje kręgosłupa.

Mała informacja na koniec, nikt z nas nie jest idealny, a dość często przypadłością jest u nas skrócenie kończyny dolnej – tak, mamy krótszą nogę. Oczywiście nie jest tu mowa o różnicach na poziomie 10cm (aczkolwiek i takie się trafiają), ale najczęściej chodzi o milimetrowe różnice, które podczas wykonania skłonu trzeba wyrównać. Co więcej, taka różnica jest bardzo częstą przyczyną bólu w lędźwiowym odcinku kręgosłupa, co przy szybkiej diagnozie i odpowiednim obuwiu (lub wkładkach) można szybko zażegnać.