Czym i dla kogo jest dieta GAPS?
Czy jakikolwiek z Twoich bliskich cierpi na choroby neurologiczne, zaburzenia depresyjne albo zaburzenia psychiczne? Wyniki badań wskazują, że takie dolegliwości mogą być konsekwencją niewłaściwego sposobu odżywiania się oraz niedoboru składników odżywczych w komórkach układu pokarmowego.
Dieta GAPS została opracowana, aby pomóc ludziom w uspokojeniu i wyciszeniu myśli. Sprawdź, jak w prosty sposób możesz wzmocnić swoje jelita. Czy to kolejna magiczna dieta, do której dorobiono ideologię, mając na celu „leczyć” Twoje dolegliwości?
Dieta ma znaczący wpływ na zdrowie psychiczne, ponieważ odpowiednie odżywianie dostarcza niezbędnych składników odżywczych, które wspierają funkcjonowanie mózgu i regulację nastroju. Spożywanie pokarmów bogatych w omega-3, witaminy z grupy B oraz magnez może zmniejszać ryzyko depresji i lęków. Z kolei dieta bogata w przetworzoną żywność, cukry i tłuszcze trans może prowadzić do zwiększonego ryzyka zaburzeń nastroju i problemów ze zdrowiem psychicznym. Do tego dochodzą kwestie zmiany wyglądu, które dla większości z nas mogą tworzyć swoiste kompleksy, rzutujące na nasze życie codzienne.
Opinie o diecie GAPS.
Poglądy na temat diety GAPS są podzielone. Niektórzy utrzymują, że może ona prowadzić do niedożywienia, a wysokie ilości bulionu kostnego mogą powodować wzrost spożycia ołowiu, który jest szkodliwy w dużych dawkach. Inni natomiast twierdzą, że dieta GAPS może przynieść korzyści zdrowotne, szczególnie w leczeniu problemów jelitowych i neurologicznych, dzięki eliminacji przetworzonej żywności i promowaniu naturalnych produktów. Jednak brak solidnych dowodów naukowych na poparcie tych twierdzeń budzi wątpliwości wśród ekspertów zdrowia. Z tego powodu każdy, kto rozważa przyjęcie tej diety, powinien skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem, ponieważ każdy organizm jest inny.
Założenia diety GAPS.
Natasha Campbell-McBridge, badaczka, stworzyła program żywieniowy o nazwie GAPS (zespół psychologiczno jelitowy). Początek tej diety sięga lat 90-tych XX wieku i ma na celu pomoc w leczeniu zaburzeń neurologicznych i psychicznych, takich jak depresja, schizofrenia, dyspraksja czy autyzm. W jej skład wchodzą probiotyki, czyli pożyteczne szczepy drobnoustrojów, które mają pozytywny wpływ na stan jelit. W menu powinny znaleźć się także rosół, kiszonki i fermentowany nabiał. Dieta GAPS jest podobna do diety SCD (Specific carbohydrates diet), która była jej inspiracją. Zaleca się unikanie złożonych węglowodanów.
Zasady diety GAPS.
- Staraj się unikać żywności przetworzonej. Nie spożywaj słodyczy, dań gotowych, parówek, wędlin, mięsa, warzyw i owoców z puszki, soków ze sklepu, większości strączków, warzyw skrobiowych, kakao oraz niedojrzałych bananów.
- Zgodnie z zaleceniami autorki diety GAPS, produkty zbożowe mogą być szkodliwe dla zdrowia, a ich nadmiar może prowadzić do wielu chorób neurologicznych i zaburzeń rozwoju. Aby tego uniknąć, należy wyeliminować z diety kukurydzę, komosę ryżową, grykę oraz nasiona chia.
- Dieta GAPS zaleca spożywanie produktów takich jak: ryby, domowe kiszonki, owoce (z wyjątkiem zielonych bananów), orzechy, migdały, miód, masło, olej kokosowy, oliwa z oliwek, tradycyjny rosół przygotowany z mięsa i kości oraz fermentowany nabiał, w tym kefiry, jogurty i maślanki.
- Porzuć jedzenie i napoje zawierające gluten, kazeinę oraz skrobię. Odstaw alkohol, szczególnie piwo i wódkę. Rezygnuj również z kawy i silnej herbaty, które mogą drażnić Twój przewód pokarmowy.
Etapy diety GAPS.
Dieta GAPS dzieli się na 6 kolejnych etapów.
- Podczas pierwszego trwającego 5-7 dni należy jeść wyłącznie rosół i mięso gotowane na szpiku kostnym, a także dodawać soki z kiszonek.
- W kolejnym etapie można zacząć jeść surowe żółtka, duszone warzywa oraz rosół.
- Trzeci etap pozwala spożywać awokado, naleśniki bez zbóż, jajka, tłuszcze roślinne i zwierzęce, a także kiszone warzywa.
- Czwarty etap wprowadza do jadłospisu gotowane i pieczone mięso, pieczywo bez zbóż oraz naturalne soki warzywne.
- W piątym etapie można jeść puree z gotowanych owoców, przede wszystkim jabłek, a także zwiększać ilość spożywanych warzyw.
- Na zakończenie, w szóstym etapie, można jeść wszystkie dozwolone w diecie produkty.
Efekty diety GAPS.
Reakcje na dietę GAPS są bardzo różne. Dlatego też konieczna jest konsultacja z lekarzem lub dietetykiem, którzy zasugerują odpowiednie postępowanie. Przeważnie zaleca się stosowanie jej przez okres minimum 2 lat, w którym należy wykluczyć skrobię i cukier. Zmiany zaobserwowane po zastosowaniu diety mogą nastąpić już po kilku tygodniach lub miesiącach, jednak wyjście z niej może trwać nawet 2-3 lata.
Probiotyki jako wsparcie jelit.
Używanie probiotyków jest zalecane przez specjalistów w przypadku kuracji antybiotykowej lub zespołu jelita drażliwego. Dzięki nim organizm człowieka jest w stanie lepiej poradzić sobie z bakteriami oraz być bardziej odpornym na wirusy. Probiotyki wpływają pozytywnie nie tylko na układ pokarmowy, ale także na funkcjonowanie mózgu, nasze zachowanie, nastrój, emocje, a nawet na zaburzenia psychiczne. Dieta GAPS ma na celu łagodzenie objawów związanych z chorobami neurologicznymi i dostarcza lepszych efektów niż stosowanie leków.
Dla kogo jest dieta GAPS?
GAPS to strategia żywienia, która jest szczególnie polecana ludziom, u których występują autyzm, ADHD, dysleksja, dyspraksja, depresja, schizofrenia, lęk i OCD. Opracowana dieta ma na celu poprawę stanu jelit oraz wsparcie psychiczne pacjenta. Trzeba jednak pamiętać, że nie zastąpi ona profesjonalnej terapii psychologicznej i psychiatrycznej. Zaleca się, by osoby korzystające z tego programu żywieniowego miały opiekę specjalisty.