Jak radzić sobie z bólami stawów?

Mechaniczny ból w stawach często nasila się przy ruchu i zmniejsza w spoczynku, natomiast ból zapalny może być obecny również w nocy i rano, towarzyszy mu sztywność poranna, która trwa ponad 30 minut. Dodatkowymi objawami, które mogą wskazywać na poważne problemy, są obrzęki, zaczerwienienia stawów, a także gorączka i ogólne osłabienie. W celu dokładnej diagnozy lekarz może zlecić badania obrazowe, takie jak rentgen czy rezonans magnetyczny, oraz badania laboratoryjne, np. testy na obecność markerów zapalnych.

Bóle stawów mogą wynikać z wielu przyczyn, takich jak przeciążenie, urazy, choroby zapalne czy degeneracyjne. Nawet osoby prowadzące siedzący tryb życia mogą doświadczać bólu stawów z powodu długotrwałego nieprawidłowego obciążenia kręgosłupa. Regularna aktywność fizyczna i odpowiednia profilaktyka, takie jak ćwiczenia wzmacniające mięśnie oraz dbanie o prawidłową postawę, mogą pomóc w redukcji ryzyka wystąpienia bólów stawowych.

Warto przed udaniem się do specjalisty zrobić analizę swojego trybu życia, aby móc przekazać jak najbardziej obszerne informacje, które pomogą zidentyfikować źródło bólu. Dokładne dane dotyczące diety, poziomu aktywności fizycznej, nawyków snu oraz ewentualnych stresorów mogą znacząco ułatwić lekarzowi postawienie trafnej diagnozy. Ponadto, świadomość własnych przyzwyczajeń i rutyn pozwala pacjentowi bardziej aktywnie uczestniczyć w procesie leczenia i wprowadzać niezbędne zmiany w stylu życia, które mogą przynieść ulgę.

Czym są bóle stawów?

Dolegliwości bólu stawów są powszechne. Jeśli ból ustąpi samoistnie w ciągu kilku dni, z reguły nie oznacza poważnej choroby. Ból stawów jest związany z patologią stawu lub innymi czynnikami niezwiązanymi bezpośrednio z nim, takimi jak więzadła, ścięgna czy kaletki maziowe. Jeśli jednak ból trwa dłużej niż kilka dni, lub towarzyszą mu objawy takie jak obrzęk stawu, gorączka, sztywność poranna stawów itp., należy udać się do lekarza, gdyż może być to spowodowane chorobami takimi jak reumatoidalne zapalenie stawów lub toczeń rumieniowaty układowy.

Rodzaje bólów stawowych.

Bóle stawów można podzielić na dwa główne rodzaje – niezapalne, do których zalicza się uszkodzenia mechaniczne, oraz zapalne, związane ze stanem zapalnym okolic stawu. Przeciążenie otaczających staw struktur to częsta przyczyna bólu u ludzi pracujących fizycznie lub ćwiczących. Z kolei u osób starszych powodem dolegliwości może być choroba zwyrodnieniowa. Młodsi powinni być czujni, gdyż ból stawów często wynika z zapalnej choroby stawów, które należy zdiagnozować.

Pomoc lekarska.

Udzielenie natychmiastowej porady lekarskiej jest niezbędne, jeśli:

• ból pogłębia się w nocy i przeszkadza w spaniu; występują inne niepokojące objawy;
• pojawią się ogólne symptomy, takie jak zmęczenie, gorączka, ból mięśni, utrata apetytu lub gwałtowny spadek masy ciała;
• ból stawów jest związany z obrzękiem, zaczerwienieniem lub ograniczeniem jego ruchomości;
• trudności ze wstaniem rano trwają dłużej niż godzinę.

Lekarz zapyta Cię o długość trwania dolegliwości, możliwą przyczynę bólu stawu, liczbę stawów, które bolą, oraz charakter bólu. Zapyta też o obrzęk i ograniczenie ruchomości stawów, sztywność po przebudzeniu się, ewentualne inne niepokojące objawy i choroby przewlekłe. Dodatkowo sprawdzi, czy Twoja rodzina ma historię chorób stawów.

Domowe sposoby na bóle stawów.

Odciążenie stawu przy ostrej dolegliwości może sprawić, że ból ustąpi. Po jego ustaniu należy wykonywać ćwiczenia, które wzmocnią staw, zwiększą jego ruchomość i zapobiegną dalszym urazom – warto skonsultować się z rehabilitantem. Okłady z lodu, które można kupić w aptece, mogą także zmniejszyć ból stawów, należy jednak uważać, by nie doprowadzić do odmrożenia skóry. Powinno się je stosować 2-3 razy dziennie po 15 minut. Stosując leki przeciwbólowe (takie jak paracetamol lub niesteroidowe leki przeciwzapalne w postaci doustnej lub miejscowej), można obserwować poprawę po kilku dniach, trzymając się zalecanych dawek. Jeżeli jednak ból nie ustąpi, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Wędrujący ból stawów.

Ból stawów, który może przechodzić z jednego miejsca do drugiego, może być związany zarówno z zapaleniem stawów, takim jak reumatoidalne lub łuszczycowe zapalenie stawów, jak i zmianami zwyrodnieniowymi i przeciążeniami stawu (szczególnie u osób starszych, nasilającymi się przy zmianie pogody). Jednak ból stawów może mieć wiele innych przyczyn, więc wymaga on konsultacji i diagnozy lekarskiej. Zespół fibromialgii, który może występować samodzielnie lub w towarzystwie przewlekłych chorób narządu ruchu lub wtórnie po wykrytej wcześniej boreliozie, staje się coraz częściej zdiagnozowanym powodem wędrującego bólu stawów.

Bóle mięśni i stawów, a stres.

Badania potwierdzają, że stres może być jednym z czynników sprzyjającym rozwojowi zapalnych chorób narządu ruchu, ponieważ ma on wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego i powoduje wzrost wrażliwości na odczuwanie bólu. Dlatego ważnym elementem terapii tego rodzaju chorób jest nie tylko odpowiednia farmakoterapia, ale również zmniejszenie stresu, aktywność fizyczna i odpowiednia masa ciała.

Bóle stawów, a borelioza.

Borelioza może wpłynąć na wczesne zajęcie stawów, zwykle w ciągu 3-6 miesięcy po ukąszeniu przez kleszcza. Ból stawów może dotykać jednego lub kilku stawów, zwykle w okolicy miejsca ukąszenia, co często prowadzi do zapalenia stawu, wraz z dużą ilością wysięku, wymagającym nakłucia stawu. W dalszym okresie borelioza może objawiać się napadowym bólem stawów trwającym od kilku tygodni do kilku miesięcy, po którym następują okresy poprawy. Może również towarzyszyć jej przewlekłe zmęczenie, bóle i osłabienie mięśni. Należy pamiętać, że nawet po skutecznym leczeniu boreliozy, mogą pojawić się objawy zespołu fibromialgii, charakteryzującego się bólem narządu ruchu, którego leczenie nie opiera się na antybiotykach, ale na lekach poprawiających przewodnictwo bólu.