Witamina A

Grupa organicznych związków chemicznych, zwana witaminą A, jest częścią grupy retinoidów. W produktach roślinnych można ją znaleźć pod postacią beta-karotenu lub prowitaminy A. Z kolei u zwierząt i ludzi jest to tzw. retinol, który magazynowany jest w wątrobie i tkance tłuszczowej. Witamina ta jest rozpuszczalna w tłuszczach, a więc dobrze wchłaniana przez organizm. Zmniejsza to ryzyko niedoborów, ale jednocześnie może prowadzić do przedawkowania. Bardzo ważne jest dbanie o odpowiedni poziom witaminy A, ponieważ warunkuje ona działanie naszego organizmu.

Witamina A wpływa na wiele procesów zachodzących w organizmie. Poprawia widzenie, przyspiesza odnowę komórek, zapobiega powstawaniu nowotworów, a także wzmacnia układ immunologiczny, pomagając w utrzymaniu zdrowia. Uczestniczy również w syntezie białek i wspomaga zdrowy rozwój komórek. Wykazuje też pozytywny wpływ na skórę, włosy i paznokcie.

Dzięki swoim właściwościom wspierającym prawidłowy rozrost komórek, witamina A przyczynia się do zwiększenia odporności na nowotwory. Zwłaszcza ważną rolę odgrywa w profilaktyce raka jelita grubego, płuc, prostaty i piersi. Regularne spożywanie produktów zawierających witaminę A pomaga organizmowi w naturalnej regeneracji komórkowej i działa przeciwko powstawaniu komórek nowotworowych.

Witamina A, a wzrok.

Rodopsyna, czyli barwnik wzrokowy, jest produkowana przy udziale witaminy A. Jej prawidłowy poziom jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania widzenia i jest skutecznym środkiem zapobiegawczym przeciwko zapaleniu siatkówki zwanym kurzą ślepotą. Witamina A wspomaga również ostrość widzenia, co pozwala zapobiegać działaniom starzenia się wzroku.

Witamina A w kosmetykach.

Witamina A jest szeroko stosowana w produkcji kosmetyków do twarzy i ciała, szczególnie ze względu na jej właściwości regenerujące, przeciwzmarszczkowe i przeciwdziałające starzeniu się. Działa ona jak środek do przywrócenia skórze napięcia, elastyczności i jędrności. Ma także pozytywny wpływ na produkcję kolagenu, elastyny i redukcję suchości skóry. Zmniejsza przebarwienia i blizny po trądziku, a także zapobiega zmianom związanym z wiekiem i wspomaga leczenie egzem.

Produkty pochodzenia zwierzęcego źródłem witaminy A.

Witamina A, obecna w produktach odzwierzęcych jak wątróbka wołowa, wieprzowa i drobiowa, odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia oczu, skóry oraz wzmacnianiu układu odpornościowego. Oprócz tych mięs, warto również zwrócić uwagę na inne bogate źródła tej witaminy, takie jak sery dojrzewające, jajka, margaryna, masło, tuńczyk, jogurty, pieczywo i śmietana. Dzięki różnorodności tych produktów, można skutecznie zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na tę istotną substancję odżywczą.

Zalecane spożycie beta-karotenu.

Zalecana dzienna dawka beta-karotenu zależy od wieku i płci. Wartości dla kobiet w ciąży i karmiących są inne. Ogólna ilość witaminy A dla dorosłych kobiet wynosi 700 µg, dla mężczyzn – 900 µg, dla dzieci do 10 roku życia – 400-500 µg, dla chłopców od 10 do 12 roku życia – 600-900 µg, a dla dziewczynek w tym samym wieku – 600-700 µg. Kobiety w ciąży i karmiące potrzebują odpowiednio 750-770 µg i 1200-1300 µg tej witaminy. W przypadku chorób układu pokarmowego lub diety o obniżonej zawartości tłuszczu zapotrzebowanie na witaminę A może się zwiększyć.

Witamina A to witamina rozpuszczalna w tłuszczach.

Ponieważ witamina A jest rozpuszczalna w tłuszczach, jej niedobór nie jest łatwy do osiągnięcia. Mimo to, może on się pojawić w wyniku zaburzeń wchłaniania, stosowania diety ubogiej w białko lub tłuszcze, palenia tytoniu lub picia dużej ilości alkoholu. Niedobór tej witaminy może również wynikać z nieprawidłowego zbilansowania diety, szczególnie u dzieci, które stale się rozwijają, a także u osób starszych.

Objawy niedoboru witaminy A.

Jeśli poziom witaminy A w organizmie jest niski, mogą pojawić się następujące objawy: sucha, swędząca skóra, która jest szorstka, szczególnie w okolicach kolan i łokci; obniżona odporność; opóźniony wzrost; przesuszenie gałki ocznej; słabsze widzenie w ciemności; zaburzenia miesiączkowania; problemy z płodnością i dzwonienie w uszach (zwłaszcza u starszych).

Nadmiar witaminy A.

Użycie witaminy A ponad dopuszczalny poziom może powodować silne skutki toksyczne oraz dolegliwości. Osoby cierpiące na przedawkowanie mogą odczuwać zmianę barwy skóry na żółtawo-pomarańczową, a także problemy z wątrobą i śledzioną w związku z przechowywaniem nadmiaru witaminy. Do symptomów należą również: drażliwość, światłowstręt, świąd skóry, bóle głowy, słabe paznokcie i problemy żołądkowo-jelitowe oraz wypadanie włosów.

Spożycie witaminy A podczas ciąży.

Kobietom ciężarnym odradza się stosowanie suplementów i spożywanie produktów, które zawierają dużą dawkę witaminy A, ponieważ nadmiar tej witaminy może zwiększyć ryzyko wystąpienia wad płodu. Wyjątkiem są sytuacje, w których kobieta wymaga dodatkowej suplementacji, w takim przypadku konieczna jest wizyta u lekarza prowadzącego ciążę i konsultacja dotycząca spożywania witaminy A.

Witamina A w owocach i warzywach.

Ryzyko przedawkowania witaminy A nie istnieje w przypadku spożywania beta-karotenu, zawartego w owocach i warzywach. Jest on przekształcany w czystą witaminę A w takiej ilości, jakiej organizm potrzebuje. Reszta jest wydalana z organizmu.